-
چهارشنبه, ۲۲ آبان ۱۳۹۲، ۱۲:۳۴ ب.ظ
-
۱۹۲۶
متاسفانه اگر نامه ها و درخواستهای حقوقی، با کلی گویی و اطاله کلام و استفاده از الفاظ تخصصی و حرفه ای همراه باشد، پس از قرائت کامل نه تنها ابهامات را برطرف نمی نماید، بلکه سردرگمی جدیدی نیز ایجاد و کاربر را مجبور به برداشت عینی و تقلید می نماید.
با همین نگرش، در این مقال سعی بر ساده گویی و ایجاد شرایط نگارش متون حقوقی گردیده است. بدیهی است آموزش دقیق جملات مورد استفاده در نگارش های حقوقی، مستلزم تهیه مطلب به صورت موضوعی و موردی بوده و در این بحث نمی گنجد؛ لیکن سعی گردیده کلیات مهم در این مورد در اینجا ارائه گردد.
تمرین و ممارست در به کارگیری نکات ذیل، یقیناً موجب تنظیم متنی قابل قبول از دید متخصصین امر خواهد گردید .
1- پیش از شروع به نوشتن، توجه به شکل و ظاهر و رعایت نکاتی که موجب ایجاد جذابیت نهایی گردد، از اهمیت خاصی برخوردار بوده و نویسنده می بایست به انتخاب نوع کاغذ از حیث سفیدی و شفافیت آن و نوع سربرگ که حاوی طراحی زیبا باشد و همینطور رنگ قلم توجه کامل داشته باشد؛ چرا که رعایت ظاهر مکاتبات نشانگر سلیقه و خوش ذوقی نویسنده و چه بسا هوش و ذکاوت وی نیز می باشد.
2 ـ توجه به نگارش شکل صحیح کلمات
بعضاً دیده شده است که افراد علیرغم ناآگاهی از شکل صحیح کلمات، از آن ها استفاده کرده و آنچه را که شنیده اند به قلم می کشند؛ در صورتیکه معنادارترین کلمات در صورتی که غلط تلفظ شده یا به اشتباه نگاشته شوند موجب کسر ارزش و اعتبار کلمه و نویسندۀ آن می گردد، بنابراین می بایست در صورت نا آشنایی با لفظ کلمات، از بکار بردن آن خودداری گردد .
3 ـ رعایت علائم و نشانه های ادبی در ابتدا، انتها و به فراخور جایگاه و نوع جمله نیز بسیار مهم و ضروری بوده، چرا که بعضاً عدم استفاده از بعضی علائم و نگاره های ادبی موجب تغییر معنی و مفهوم جمله می گردد.
4 ـ انتخاب الفاظ اداری و رسمی
دقت در انتخاب عبارات و کلمات نیز بسیار مهم و اساسی است؛ چرا که بعضی الفاظ که به طور روزمره در محاورات مورد استفاده واقع می گردند، در مکاتبات اداری و به ویژه قضایی محلی از اعراب نداشته و شبهه کم ارزش انگاشتن مخاطب را ایجاد می نماید و هرچند در برگیرنده منظور اصلی نگارنده باشد، موجب ایجاد بی اعتباری در متن نگاشته شده می گردد.
5 ـ استفاده از کلمات احترام آمیز در آغاز و پایان هر متنی نشانگر شخصیت نگارندۀ متن بوده و اساساً موجب توجه بیشتر خواننده به متن نوشته شده می شود.
6 ـ مکاتبات اداری می بایست با تیتر و عنوان دقیق مخاطب تهیه شود و متضمن سمت و جایگاه وی باشد و این موضوع نیز بیانگر آگاهی و اطلاع نگارنده از جایگاه مخاطب و موضوع مورد نگارش است.
7 ـ رعایت اختصار در مکاتبات اداری و قضایی (رسمی ) نیز دارای اهمیت ویژه ای است و نگارنده می بایست با استفاده از جملات کوتاه و مختصر منظور و هدف و خواسته خویش را بیان نموده و از اضافه گویی پرهیز نماید چرا که نتیجۀ تهیه نوشته های طولانی، ایجاد بی حوصلگی در خواننده و عدم توجه به اصل موضوع بوده و نهایتاً هدف نویسنده از تهیه نامه یا نوشته تأمین نمی گردد.
8 ـ تسلط نگارنده بر موضوع ، موجب نگارش متنی کامل و جامع می گردد، بنابراین تا زمانیکه آگاهی و اطلاع کامل از ماوقع نداریم نمی بایست دست به قلم برده و اقدام به کتابت نمائیم.
9 ـ در صورت تهیه لوایح قضایی ، اشارۀ دقیق به مستندات با ذکر شماره و تاریخ و صفحۀ قرارگیری مستند، موجب سهولت در دستیابی به آن بوده و لایحه تنظیمی را دارای ارزش و اعتبار خاصی می نماید.
10ـ در مکاتبات حقوقی حتی الامکان می بایست از الفاظ حقوقی استفاده نمود تا تفاوت تهیه لوایح و دادخواست ها توسط حقوقدانان و افراد فاقد تحصیلات حقوقی مشخص گردد، چرا که خوانندۀ متخصص به محض احراز نگارش متن توسط حقوقدان، نگرش ویژه ای نسبت به کلیه الفاظ به کار رفته خواهد داشت.
11 ـ متون تهیه شده می بایست در صورت نیاز به بخشهای و فصول و .... تقسیم گردد تا امکان تفکیک مطلب برای خواننده فراهم آید.
12 ـ یکی از ضروریات ایجاد توانایی در نگارش صحیح حقوقی، ممارست و تمرین و بهره گیری از متون تهیه شده توسط صاحب نظران و اهل فن می باشد، بنابراین فرض اینکه مطالعه مکاتبات دیگران کپی برداری تلقی می گردد، اشتباه است؛ چه بسا شعرای به نام که علیرغم دارا بودن استعداد ذاتی، دلیل و عامل سرودن شعر را مطالعه وافر شعر شعرای دیگر عنوان نموده اند.
13 – استناد به شماره مواد قانونی در لوایح تقدیمی و دادخواست های تنظیمی حسب مورد، جایگاه و مقتضیات خاصی را می طلبد، با توجه به اینکه عرفاً اثبات حکمی به عهده قضات بوده و اثبات موضوعی به عهده اصحاب دعوی است، لذا بهتراست در دادخواست های تنظیمی صرفاً به اصل موضوع و یا فحوی قوانین اشاره گردد و چه بسا استناد دقیق به مواد قانونی با ذکر شماره آن ها بعضاً موجب ایجاد اختلال در دادرسی گردد. لیکن در لوایح تقدیمی به دادگاه می بایست سعی در استناد و اشاره دقیق به قوانین مربوط گردیده و بدین وسیله موجب سهولت در رسیدگی و تطبیق دعوی یا دفاع از دعوی با قانون گردید.
14ـ احتراز از تکرار، خواه درموضوع و خواه در کلمات خاص؛ چرا که تکرار به منزلۀ عدم تسلط نگارنده بر آیین نگارش و موضوع نگارش است .
15 ـ تقسیم مطالب معنونه به پاراگراف از اهمیت خاصی برخودار بوده و موجب اختلاط در موضوع نمی گردد.
16 ـ شروع به نگارش هر متنی اعم از لایحه یا دادخواست مستلزم مقدمه چینی، شرح ماوقع، مستندات و در نهایت خواسته نگارنده است. بنابراین جابجایی هر یک از این موارد در متن تنظیمی موجبات سردرگمی مخاطب و عدم دستیابی نگارنده به هدف خویش می گردد.
امید است با رعایت نکات فوق، توفیق در تهیه متن قابل قبولی فراهم گردد.
منبع: http://libc.ir